Günümüzde BT dünyası büyük bir değişim geçirmekte, bilinen birçok ezber bozulmaktadır. Dünyada enerji ve emtia fiyatlarının sürekli artıyor olması, küresel ısınma ve çevre kirliliği baskılarının her yerde hissedilmesi, irili ufaklı tüm kurum ve kuruluşlarda verimliliği birinci gündem maddesi yapmıştır.

Tasarrufun her alana yayılması, hem artan girdi maliyetlerine karşı tedbir hem de çevreye saygının ifadesi olarak kabul edilmektedir. Bu nedenledir ki, her sektörde üretilen tüm ürünler gözden geçirilmekte, beyaz eşyada daha az enerji tüketimi ve daha çevreci anlamına gelen “A Sınıfı” vurgusu yapılmakta, ABD’de bile büyük motorlu araçların üretimine son verilmekte, fosil bazlı yakıtlar yerine yenilenebilir enerji kaynakları üzerine çalışmalar yoğunlaşmaktadır.

Tüm dünyada bu hummalı çalışma sürerken, yeni nesil iş yapma kültürünün merkezinde duran bilgi teknolojileri endüstrisinin, bu trende cevabı sanallaştırma teknolojileri olmaktadır. Bu trend, bilgi teknolojilerinin kendine has özellikleri nedeniyle, daha önce öngörülmemiş ve kendi dinamikleri içinde gelişen çok fazla yan faydayı da beraberinde getirmiştir.

Sanallaştırma trendi, bilgi teknolojilerinin kendine has özellikleri nedeniyle, daha önce ön görülmemiş ve kendi dinamikleri içinde gelişen çok fazla yan faydayı da beraberinde getirmiştir.

Sanallaştırma teknolojilerinin geçmişi, BT dünyası için çok eskilere dayanmaktadır. Her ne kadar 1960’lardaki ilk kullanım amacı çok kısıtlı olsa da, 1990’ların sonlarında açık sistemler diye tabir edilen x86 dünyasına uyarlanma neticesinde, kısa zamanda tüm BT dünyasının merkezine oturmuştur.

Başlangıçta amaç, atıl kaynakları geri kazanıp aynı anda birden fazla işletim sistemini aynı fiziksel sistem üzerinde çalıştırmak iken, günümüzde neredeyse her katmanda (uygulama, işletim sistemi, sunucu, ağ, veri depolama) ayrı bir sanallaştırma teknolojisiyle karşılaşıyoruz. Ve bu doğrultuda, her bir katmandaki teknolojinin pratikte farklı çözüm alanları sunduğunu görüyoruz.

Bunlar kısaca şöyledir.

Sunucu ve Veri Depolama Sanallaştırma:

Konsolidasyon çözümleri; felaket kurtarma merkezleri, dinamik olarak veri merkezlerinin taşınması, yeni altyapının hızlı ve verimli bir şekilde kurulması, altyapının merkezileştirilmesi ve kolay yönetimi gibi çok çeşitli alanlarda ve konularda çözümler getirmektedir.

Sunucu konsolidasyonu ile elde edilen iki temel fayda; maliyetlerin düşürülmesi ve operasyonel etkinliğin artırılmasıdır. Konsolidasyon oranları, CPU teknolojilerinin gelişmesi ve bellek hızlarının artması nedeniyle sürekli yükselmektedir. “Production” sistemlerde bu rakam 15:1 ile 20:1 oranını bulurken, “Test & Development” sistemlerde 30:1 değerini bile aşmaktadır. Bu rakam, eskiden odalar dolusu yer kaplayan sistemlerin artık sadece 1-2 kabin içinde aynı hizmeti verebilmesi anlamına gelmektedir. Böyle bir altyapının iş sürekliliği de odalar dolusu yedek sistem değil; kaynakları atıl olmayan ve ihtiyaç duyulduğunda kullanılabilen sadece 1-2 kabin dolusu sistem anlamına gelmektedir. Sunucu sanallaştırma, ilk satın almada daha az donanım ve veri depolama sistemi yatırımı sonucunda getirdiği maliyet avantajı, kurulum sonrası çok daha az elektrik tüketimi, çok daha az soğutma ihtiyacı ve daha az yer tutması nedeniyle işletme maliyetlerini de dramatik olarak düşürmektedir.

Sunucu konsolidasyonunun operasyonel etkinlik yönü ise özellikle bürokrasinin ağır olduğu kurumlarda çok yüksek çeviklik ve esneklik getirmektedir. Yeni sunucu ihtiyacının ihale ile karşılandığı kurumlarda, yeni bir servisi devreye alma süresi 2-3 aydan aşağı olamamaktadır. Ama sanallaştırma platformunun hazır olduğu bir kurumda bu süre 2-3 aydan 15-20 dakikaya düşmektedir.

Yüzlerce fiziksel sunucuyu yönetmek ve bunların bakımını yapmak için birçok BT uzmanı gerekirken, yüzlerce sanal makineyi yönetmek için 1-2 BT uzmanının yeterli olduğu, birçok projede kanıtlamıştır. Sunucu konsolidasyonu ile merkezileşme ve kaynakların etkin bir şekilde paylaşılması dünyada yeni fikirleri ortaya çıkarmış ve “Cloud Computing” denen yeni bir yaklaşımı doğurmuştur. Bu yaklaşım ile herkes servis sağlayıcılardan dilediği kadar kaynağı dinamik olarak kullanabilecek ve sadece kullandığı kaynak kadar ödeme yapacaktır. Bu kaynaklara internetten kolayca erişebilecek ve kendi sanal veri merkezini bulutlar arasında dinamik olarak taşıyabilecektir.

Uygulama ve Masaüstü Sanallaştırma:

Uygulama ve masaüstü konsolidasyonu, uygulamalara ve sanal masaüstü bilgisayarlara uzaktan erişimin sağlanması, merkezileştirme, uygulamaya ve/veya masaüstü bilgisayara dolayısıyla bilgiye erişimi, denetleme ve kontrol altına alma, uyumluluk ve versiyon çakışmalarının önlenmesi, lisans yönetimi, lisanslama maliyet avantajları gibi konularda çok çeşitli faydalar ve yenilikler getirmektedir.

Uygulama sanallaştırmanın önemi, büyük ölçekli kurumlarda çok daha etkin bir şekilde hissedilmektedir. Binlerce kullanıcıya onlarca uygulamanın kullandırıldığı bir kurumda, PC’lerin işletim sistemleri, versiyonları, yama seviyeleri, yeni uygulama ve işletim sistemleri versiyonlarının deploy edilmesi gibi işler, kurumdaki kullanıcı sayısına bağlı olarak artmaktadır. Bu da, görünürde birim maliyetleri göze batmayan uygulamalar ve kullanıcı PC’lerinin esasında BT bütçelerinin çoğunu tüketmesine neden olmaktadır.

Uygulama ve Masaüstü sanallaştırma tekrar gerektiren işlemleri neredeyse tekile indirme, binlerce masaüstü işletim sistemini sadece bir imajdan “boot” ettirme, uygulama sanallaştırma ile de hangi uygulama hangi işletim sisteminde çalışır, hangi uygulamayla çakışır gibi sorunları kökünden çözme gibi faydalar getirmektedir. Günümüzde, uzaktan erişim protokollerinde çok önemli gelişmeler olmakta ve özellikle ICA protokolü artik düşük bant genişliklerinde bile çok zengin bir multimedya deneyimi sunabilmektedir.

On yıl önce uzaktan erişim protokolü ile grafik temelli bir Windows uygulamasını çalıştırmak lüks sayılırken, günümüzde ICA ile HD kalitesinde video izlemek bile mümkün olmuştur. Bu protokolün çok yaygın cihaz desteği sayesinde de akıllı telefonlardan bile Windows uygulamalarını veya tüm masaüstünü çok rahat ve eksiksiz bir şekilde kullanmak mümkün olmuştur.

Uygulama ve Masaüstü sanallaştırmadaki bu olağanüstü gelişmeler, kurumların çalışanlarını yeniden tanımlamasına neden olmuştur. İş gücünün mobilitesi, insan kaynaklarının çok daha etkin ve verimli kullanılması, kurumun ekosistemindeki tedarikçi, iş ortağı ve yüklenicilerle son derece hızlı entegrasyon ve dünyanın her yerinde sanal ofis varmış rahatlığıyla çalışma imkanı, yeni nesil iş yapma kültürünün yapı taşlarını oluşturacaktır.

Ağ sanallaştırma:

Ağlar arasında izolasyon ve ağ güvenliği, ağ cihazlarını çoğullama, ağ kaynaklarının daha iyi düzeyde kullanımının sağlanması, fiziksel port adetlerinin dramatik ölçüde azaltılması gibi çok çeşitli avantajları beraberinde getirmektedir.

Ağ teknolojilerindeki sanallaştırma, uygulama ve masaüstü konsolidasyonunda olduğu kadar fiziksel ekipmanlarda azalmaya götürmese de, esnekliği ve mobiliteyi artırmanın yanı sıra kurulan sanal altyapının uç noktasındaki entegrasyonu sağlamak adına da son derece önemlidir. Yakın gelecekte tamamen sanal olan switch ve ağ güvenliği araçlarını görüyor olacağız. Bunlar, sanallaştırma ekosistemini tamamlayan bileşenler olacak ve sanal platformların aynı zamanda BT dünyasının en güvenli altyapıları olmasını sağlayacaktır.

Günün sonunda, sanallaştırma teknolojileri kullanıcıya iyi bir deneyim sağladıkça değerini artıracaktır. Sanal özel ağlar, sanal yerel ağlar ve bunları yöneten ağ cihazları, bu erişim zincirinde önemli halkaları oluşturmaktadır.

Image: “Feast of Fragrance” by Meanest Indian under CC BY

Kaynak: http://www.kocsistem.com.tr/tr/sanallastirma04.asp